Voor de zwangerschap
Om het risico op complicaties tijdens de zwangerschap te verlagen is het belangrijk om de moeder te adviseren een gezonde leefstijl aan te houden. Hieronder valt het vermijden van de blootstelling aan risico factoren, waaronder: roken, overmatig alcohol gebruik, te hoog BMI, beperkte lichamelijke activiteit.
Risicofactoren specifiek voor zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) zijn:
- jongere leeftijd (<18 jaar)
- oudere leeftijd (>35 jaar)
- eerste pariteit
- pre-eclampsie in een eerder zwangerschap
- pre-eclampsie in de eerstegraads familie (moeder en/of zus)
- meerlingzwangerschappen
- medische voorgeschiedenis van hoge bloeddruk, obesitas, diabetes mellitus, nierziekten, auto-immuunziekten, stollingsafwijkingen
Bij een voortijdig verhoogd risico (op basis van bovengenoemde factoren) of een voorgeschiedenis van pre-eclampsie is het aan te bevelen om een preconceptionele risico-inschatting te maken en waar mogelijk te interveniëren op basis van de verkregen gegevens. Zulk preconceptioneel onderzoek wordt, onder andere, aangeboden door het Transmuraal Vrouwen Dagcentrum (TVDC) in het Maastricht UMC+ middels de Preconceptionele Cardiovasculaire Screening (PCVS).
Middels deze evaluatie wordt de hemodynamiek, hart, vaten, stollingsfactoren en immuun factoren bepaald om onderliggende subklinische afwijkingen te diagnosticeren waarna een risico-voorspelling op complicaties wordt geschat. Specifieke indicaties voor een PCVS-onderzoek zijn een voorgeschiedenis van pre-eclampsie en/of HELLP, vroeggeboorte, groeivertraging (IUGR), vruchtdood (IUVD), cardiovasculaire aandoening (waaronder chronische hypertensie), nieraandoening, diabetes mellitus, auto-immuunaandoening of belaste familieanamnese. Patiënten dienen een verwijzing van huisarts of gynaecoloog te verkrijgen voor deelname aan de PCVS.
Bezoek ook de website van het TVDC voor meer informatie over de PCVS.
Wetenschappelijke kennis onderzoeksgroep Queen of Hearts
De dokters en onderzoekers betrokken bij het TVDC van het MUMC+ verrichten, naast zorg, veel onderzoek naar ontstaanswijze, gevolgen en preventie van de grote zwangerschapsproblemen pre-eclampsie, vroeggeboorte en placenta dysfunctie leidend tot foetale groeibeperking. Alleen met dit onderzoek kunnen logische preventie programma’s worden bedacht. Toenemend wordt duidelijk dat dit, naast algemene adviezen en strategieën, ook een persoonlijk preventie maatpak zal moeten zijn, startend voor, tijdens en na de zwangerschap.
Samenvattende artikelen
Nederlandstalige overzichtsartikelen:
Ghossein-Doha, C. Preventie en detectie van zwangerschapsvergiftiging bij vrouwen;
zwangerschapsvergiftiging als voorspeller. Cordiaal. 2015;36(4): 128-130.
Link: https://www.nvhvv.nl/wp-content/uploads/2018/11/cordiaal-4-2015-def.pdf
Janssen E, Spaanderman M, van ‘t Hof A, Ghossein-Doha, C. Zwangerschap als stresstest voor
cardiovasculaire gezondheid. Focus Vasculair. 2021;6(1): 4-11.
Engelstalig overzichtsartikelen:
Ghossein-Doha C, Hooijschuur MCE, Spaanderman MEA. Pre-Eclampsia: A Twilight Zone Between
Health and Cardiovascular Disease? J Am Coll Cardiol. 2018;72(1):12-6.
Link: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0735109718347260?via%3Dihub3Dihub
Ghossein-Doha C, Khalil A, Lees CC. Maternal hemodynamics: a 2017 update. Ultrasound in
obstetrics & gynecology : the official journal of the International Society of Ultrasound in and Gynecology. 2017;49(1):10-4.
Link:https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/uog.17377